Odwiedzin:
Online:
ZABYTKI - OCHRONA DZIEDZICTWA
WYKOPALISKA ARCHEOLOGICZNE
ARTYKUŁY O ZABYTKACH
MUZEUM - INFORMACJE
UTRACONE DZIEDZICTWO
Edycja: O architekturze ryglowej w Kamieniu Pomorskim
Zdjęcie:
Tytuł:
<font color="#999999">Biuro Dokumentacji Zabytków w Szczecinie, Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej oraz Urząd Miejski w Kamieniu Pomorskim mają zaszczyt zaprosić na prelekcję poświęconą zabudowie ryglowej Pomorza Zachodniego, która odbędzie się w czwartek, 22 listopada br., o godzinie 10.00 w Sali Konferencyjnej Ratusza Staromiejskiego. Na prelekcję, połączoną z prezentacją multimedialną składać się będą dwa wystąpienia podejmujące zagadnienie zachodniopomorskiej architektury ryglowej. Architektka Aleksandra Hamberg-Federowicz z Biura Dokumentacji Zabytków, w prezentacji „Między słupem a ryglem. Dziedzictwo architektoniczne Pomorza Zachodniego”, omówi problematykę drewnianego budownictwa szkieletowego na naszych ziemiach, zaś Dyrektor MHZK Grzegorz Kurka przedstawi powojenne, często jakże dramatyczne, losy tego rodzaju zabudowy w naszym powiecie w wystąpieniu zatytułowanym „Losy architektury ryglowej na Ziemi Kamieńskiej po 1945 r.”. <br> Czwartkowa prelekcja stanowi fragment projektu „Architektura ryglowa w przestrzeni kulturowej - element tożsamości regionalnej Pomorza Zachodniego”, realizowanego przez szczecińskie Biuro Dokumentacji Zabytków i dofinansowanego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. <br> Charakterystyczne dla Pomorza Zachodniego „domy w kratę” były niegdyś bardzo rozpowszechnione na naszych ziemiach. Dostępność materiałów niezbędnych przy ich wznoszeniu jak – drewna, gliny czy trzciny czyniły je w miarę tanimi i przez to popularnymi. <br> Zabudowa ryglowa to rodzaj drewnianego budownictwa szkieletowego. Wypełnienie szkieletu mogą stanowić żerdzie owinięte słomą zwane strychulcami bądź szachulcami. Układane obok siebie, najczęściej pionowo, były oblepiane dwustronnie gliną, zmieszaną z sieczką. Pola, zwane „fachami” były zaś często bielone wapnem lub zachowywały barwę wyschniętej gliny. Z czasem wypełnienie, zamiast żerdzi i gliny, stanowić zaczęła cegła, początkowo suszona, później wypalana. <br> Drewniany szkielet budynków mógł być również szalowany - obijany deskami, najczęściej pionowo. Szalowanie upowszechniło się w drugiej połowie XVII w., gdy coraz powszechniej rozpoczęto stosowanie drewna tartego. W ten sposób traktowano często stodoły, wiatraki ale też i dzwonnice kościelne.<br> Do wznoszenia konstrukcji szkieletowych wykorzystywano pierwotnie wyłącznie drewno dębowe, które z czasem, gdy o dębinę było już coraz trudniej, zastępowano drewnem iglastym. Cokół stanowiły kamienie polne łączone gliną, a później zaprawą wapienną. W nowszych budynkach cokół wznoszony był z cegły. <br> Potocznie ryglówka jest często nazywana „murem pruskim”. Określenie takie nie jest jednak właściwe, gdyż ten rodzaj budownictwa wykraczał poza Prusy. <br> Zabudowania ryglowe, po II wojnie światowej, często skazywane były na zagładę. Najczęściej nie remontowane popadały w ruinę, chociaż doszukiwano się w nich nawet „śladów panowania pruskiego”. Część ryglowych kościołów została zburzona w ramach prowadzonej w naszym województwie, przez władze komunistyczne, w latach 1954-1955 akcji niszczenia opuszczonych świątyń protestanckich. Dramatyczne dzieje ryglowych kościołków w Benicach, Samlinie, Dobropolu, Gostyniu są tematem, prezentowanej w Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej, wystawy „Zniszczone-utracone. Losy wiejskich kościółków okolic Kamienia Pomorskiego po drugiej wojnie światowej”. <br> Z czasem architektura ryglowa zaczęła powoli zajmować należne jej miejsce także i w naszym mieście. Na początku lat 60. XX w. podczas prac prowadzonych pod nadzorem konserwatora zabytków i ówczesnego proboszcza naszej parafii, ks. Romana Kostynowicza zdjęto tynk z budynku plebanii na Placu Katedralnym odsłaniając jego pierwotne oblicze. Przed prawie czterdziestoma laty oddano do użytku, uratowany w ostatnim momencie z przeznaczeniem na Dom Pracy Twórczej, gmach hotelu „Pod Muzami” przy dzisiejszej ulicy Gryfitów 1. Bez ryglowej architektury tego obiektu i starej plebanii z przyległymi do niej zabudowaniami gospodarczymi nie wyobrażamy sobie współczesnego nam Kamienia. <br> Dziś budownictwo ryglowe słusznie traktowane jest jako wyjątkowy skarb przeszłości Pomorza Zachodniego i wyróżnik jego krajobrazu. Czwartkowa prelekcja będzie stanowiła świetną okazję by dowiedzieć się więcej o tym, jakże ważnym, elemencie naszego otoczenia. </font>
Autor:
www.mhzk.eu
| Wszelkie prawa zastrzeżone | Made by
IQ Vertical
| 2009
