Muzeum w Kamieniu Pomorskim

Edycja: Łyżka z zastawy Flemmingów w MHZK

Zdjęcie:
Tytuł:

Przed kilkoma dniami przyjaciel i darczyńca naszego Muzeum Pan Czesław Lewandowski z Dziwnowa, kierujący sekcją eksploracyjno-poszukiwawczą działającą przy Towarzystwie Miłośników Ziemi Kamieńskiej, przekazał do naszych zbiorów niecodzienny dar, którym jest srebrna łyżka do sosu pochodząca z zastawy rodu Flemmingów związanego przez wieki z Ziemią Kamieńską. Łyżkę, o długości 18,5 cm i wadze 77,91 g tworzy trzonek i jajowaty czerpak. Na wewnętrznej stronie trzonka z ornamentem na krawędziach znalazł się charakterystyczny wizerunek stanowiący herb rodziny Flemmingów. Tworzy go tarcza z godłem - stojącym wilkiem zwróconym w prawą stronę i trzymającym zębate koło. Nad tarczą znajduje się hełm z labrami łączący ją z klejnotem (pawimi piórami) stanowiącym zwieńczenie herbu. Przejście hełmu w klejnot zakryte jest koroną rangową.     Na zewnętrznej stronie trzonka, na której krawędziach znalazł się również motyw zdobniczy, widoczna jest cecha zakładu złotniczego „Gebr. Friedländer”, znak próby „800” oraz niemieckie znaki państwowe dla oznaczenia wyrobów ze srebra – korona cesarska i sierp księżyca. W cesarstwie do 1886 r. zawartość srebra oznaczano w łutach. Później zaś w promilach. Od 1888 r. pojawiły się nowe oznaczenia zawartości metali szlachetnych, którymi był symbolizujący srebro półksiężyc, korona będąca symbolem państwa, liczba mówiąca o ilości metalu szlachetnego w stopie oraz znak wytwórcy.     Łyżka Flemmingów powstała w znanym berlińskim zakładzie „Gebrüder Friedländer” istniejącym w latach 1829-1929. Firma ta słynęła z wysokiej jakości wykonywanych produktów dzięki czemu została nawet wyróżniona tytułem „Dostawcy Dworu Cesarza”.     Pan Czesław Lewandowski odnalazł łyżkę na terenie parku otaczającego pałac Flemmingów w Benicach. Pierwsza wzmianka o tej, położonej na terenie gminy Kamień Pomorski, wsi pochodzi sprzed 670. lat. Od 1466 r. była własnością rodu Flemmingów, obecnego na Ziemi Kamieńskiej od drugiej połowy XIII wieku. Właścicielem Benic został wówczas Hans Flemming z Buku (w gminie Przybiernów), który stanowił główną siedzibę rodu.     Przyjmuje się, iż pierwszy dwór w Benicach będący siedzibą tej rodziny powstał w XVI wieku. Na benickie dobra Flemmingów składały się na przestrzeni tego i kolejnego stulecia trzy części należące do dwóch linii rodu wywodzących się ze Świerzna i Mierzęcina. Części te zostały w 1769 r. połączone jako wiano Julianny Sabiny z Flemmingów i stały się własnością rodziny von  Schlabrendorf. Benice powróciły do Flemmingów w 1787 r. i należały do nich do 1945 r. Ostatnim właścicielem Benic był Hasso von Flemming.     Szczególnie zasłużoną postacią dla tej wsi był Thamm Hasso von Flemming, który w 1867 r. wzniósł swą nową siedzibę, którą jest, szczęśliwie ocalały do dziś, neoklasycystyczny pałac znajdujący się po południowej stronie wsi wraz z parkiem, ogrodem i budynkami gospodarczymi.     Po 1945 r. benickie założenie parkowo-pałacowe stało się majątkiem państwowym, zarządzanym w kolejnych latach przez Państwowe Gospodarstwo Rolne. Po przebudowie, przeprowadzonej w latach 1965/1966, służy celom oświaty rolniczej. W 2005 r. obiekt został wpisany do rejestru zabytków, a obecnie mieści się w nim Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych.     Thamm Hasso von Flemming założył także nowy park, od 1979 r. uznany za zabytkowy. Około 1868 r. rozpoczął również budowę nowego benickiego kościoła, który jest dziś, po celowej rozbiórce starej ryglowej świątyni w 1954 r., jedynym obiektem sakralnym w tej wsi. Budowniczy pałacu i kościoła zmarł w 1896 r. Spoczął w rodowym mauzoleum na Górze Bukowej niemal całkowicie zniszczonym po II wojnie światowej, a po raz ostatni splądrowanym przed prawie czterema laty.     Łyżka do sosów znaleziona przez Pana Lewandowskiego w parku benickim, obok dwóch nożów, odnalezionych w okolicach Piasek Wielkich i podarowanych naszemu Muzeum w 2012 r. przez Pana Adama Panońko, stanowi kolejny element zastawy stołowej Flemmingów znajdujący się w zbiorach MHZK. O tym najważniejszym rodzie szlacheckim na Ziemi Kamieńskiej przypomina również żeliwna płyta z herbem Flemmingów, pochodząca w popadającego dziś w ruinę dworu w Piaskach, uratowana z punktu skupu złomu i przed rokiem przekazana kamieńskiemu Muzeum przez Pana Piotra Laskowskiego dyrektora Muzeum Historii Twierdzy Fort Zachodni w Świnoujściu. Na fotografii: Pan Czesław Lewandowski z przekazaną naszemu Muzeum łyżką Flemmingów (fot. MHZK).

Autor:

www.mhzk.eu | Wszelkie prawa zastrzeżone | Made by IQ Vertical | 2009