Muzeum w Kamieniu Pomorskim

Edycja: Niecodzienna wizyta w kamieńskim ratuszu

Zdjęcie:
Tytuł:

Wczoraj kamieński ratusz i nasze Muzeum odwiedził były mieszkaniec Kamienia Pomorskiego Pan Jerzy Fenikowski z małżonką. Jeden z bohaterów naszego miasta, harcerz, członek Narodowego Frontu Młodzieży Polskiej, pierwszej tajnej młodzieżowej organizacji antykomunistycznej działającej w Kamieniu w latach 1947-1948. Przynależność do niej przypłacił karą więzienia odbywaną we Wronkach.     Pan Jerzy Fenikowski dokonał, w obecności Pana Andrzeja Jędrzejewskiego, zastępcy burmistrza Kamienia Pomorskiego, oficjalnego przekazania dla naszego Muzeum wyjątkowego daru - proporca Pierwszej Drużyny Harcerskiej im. Tadeusza Kościuszki w Kamieniu Pomorskim oraz materiałów dotyczących kamieńskiego okresu swego życia jak: wyciąg zameldowania z listopada 1945 r., zaświadczenie lekarskie wydane przez dr. Tadeusza Malczewskiego, pierwszego Lekarza Powiatowego czy świadectwo szkolne ukończenia pierwszej klasy  Państwowego Gimnazjum i Liceum w Kamieniu, z 28 czerwca 1946 r., z podpisem Jarosławy Kity, pionierki kamieńskiej oświaty, organizatorki szkoły i jej pierwszego dyrektora.     Wyjątkowym akcentem wczorajszej uroczystości była obecność na niej kamieńskich zuchów pod opieką Druhny Anny Wawrzyniak oraz Pań – Dyrektor Beaty Grankin i Jolanty Wawrzyniak ze Szkoły Podstawowej nr 1. Zuchy wręczyły naszemu Darczyńcy laurkę i zaśpiewały piosenki harcerskie stając się źródłem nieukrywanego wzruszenia dla Pana Fenikowskiego, który sam, przed ponad sześćdziesięcioma laty, był opiekunem kamieńskiej drużyny zuchowej. Druh opowiadał harcerzom o początkach skautingu w Kamieniu Pomorskim. Wspominał postaci Panów -  Piechowiaka, organizatora kamieńskiego harcerstwa, Stefana Kuszyńskiego, jego legendę i długoletniego komendanta hufca oraz drużynowego Andrzeja Kozłowskiego. Opowiadał o zwyczajach kamieńskich harcerzy, ze swoich czasów, jak pochód harcerzy ulicami miasta, spod zrujnowanego wówczas dworca kolejowego, w pierwszy dzień wiosny oraz o innych harcerskich przygodach.     Ciekawą historię ma też podarowany przez Pana Fenikowskiego proporzec Pierwszej Kamieńskiej Drużyny Harcerskiej im. Tadeusza Kościuszki. Proporzec jest trójkątną tkaniną, przytwierdzoną troczkami do drzewca – ciupagi. Pochodzi z 1947 r. i stanowi prawdopodobnie pierwszy tego typu symbol kamieńskiej drużyny. Uszyła go matka naszego Darczyńcy, Franciszka Fenikowska. Na prawej stronie proporca widnieje napis CZUWAJ, w który wszyta została harcerska lilijka oraz inicjały 1 DHK oznaczające Pierwszą Drużynę Harcerską Kamień. Na lewej zaś przyszyte zostało dwanaście herbów miast (niektóre już nieczytelne), które odwiedzili harcerze oraz napis IM. T. KOŚCIUSZKI oznaczający patrona drużyny. Jako pierwszy znalazł się tu  herb Kamienia,  wykonany przez Panią Fenikowską.     Jerzy Fenikowski  przyjechał do naszego miasta w 1946 r. Z rodzicami i starszą siostrą zamieszkał wówczas w domu przy ulicy Bolesława Chrobrego 14. Niebawem został uczniem kamieńskiego gimnazjum. W szkole tej poznał druha Andrzeja Kozłowskiego, dzięki któremu związał się z harcerstwem. Został przydzielony do Pierwszej Drużyny Harcerskiej im. Tadeusza Kościuszki, w której Kozłowski był drużynowym. Przyrzeczenie harcerskie złożył 2 sierpnia 1946 r. Jako harcerz zorganizował w Kamieniu drużynę zuchową. W Drużynie im. Kościuszki był zastępowym II Zastępu Lisów, a we września 1947 r. został mianowany jej drużynowym, zastępując Andrzeja Kozłowskiego. W tym czasie kamieński hufiec, jak wspomina J. Fenikowski, kierowany był już przez Stefana Kuszyńskiego (pioniera kamieńskiego harcerstwa i sportu oraz długoletniego komendanta hufca Kamień Pomorski). Obejmował cztery drużyny -  pierwszą im. Kościuszki w Kamieniu, drugą w Golczewie, trzecią w Stepnicy oraz czwartą im. Gen. Władysława Sikorskiego w kamieńskim gimnazjum.     Pan Fenikowski, krótko po przyjeździe do Kamienia, został ministrantem u boku ówczesnego proboszcza Księdza Dziekana Michała Kaspruka. W październiku 1947 r. wspólnie z harcerzami przygotowywał miasto do planowanej wizyty Prymasa Polski Księdza Kardynała Augusta Hlonda, który przybył wówczas z wizytą duszpasterską na Pomorze Zachodnie. W mieście wzniesiono wtedy trzy bramy – powitalną przy szosie szczecińskiej, jedną w centrum oraz pożegnalną, za którą służył nieistniejący już wiadukt kolejowy przy dzisiejszej ulicy Gryfickiej i za którą to bramę odpowiedzialni byli harcerze. Ostatecznie po kilkugodzinnym oczekiwaniu parafian przed katedrą okazało się, że Prymas do Kamienia nie przyjedzie. Jego przyjazd uniemożliwili funkcjonariusze Urzędu Bezpieczeństwa czyniąc trasę prowadzącą do miasta nieprzejezdną.     Jerzy Fenikowski należał do pierwszej niepodległościowej, tajnej organizacji młodzieżowej powstałej w Kamieniu. Zwerbowany został do niej w 1948 r. przez swego przyjaciela ze szkoły i harcerstwa Andrzeja Kozłowskiego. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Szczecinie z 21 lutego 1949 r. za to, iż wchodził w porozumienie z członkiem przestępczego związku pod nazwą „Narodowy Front Młodzieży Polskiej”, mającym na celu zmianę ustroju Polski Ludowej, Kozłowskim Andrzejem, od którego przyjął propozycje wstąpienia do tegoż związku został skazany na karę trzech lat więzienia, utratę praw publicznych, obywatelskich i honorowych na dwa lata oraz przepadku mienia na rzecz Skarbu Państwa. Adwokat w dniu 27.02.1949 wniósł do Najwyższego Sądu Wojskowego rewizję wyroku. Najwyższy Sąd Wojskowy złagodził Fenikowskiemu karę do dwóch lat pozbawienia wolności i jednego roku pozbawienia praw. Od 25 października 1949 r. był więziony we Wronkach, stanowiących  jeden z symboli terroru i represji tamtych czasów. Więzienie opuścił 23 października 1950 r. Następnie, przez Szczecin, trafił do Częstochowy, gdzie rozpoczął naukę w szkole felczerskiej, po której ukończeniu powrócił na Pomorze Zachodnie zostając felczerem w Kołczewie, a po studiach na Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie lekarzem w Międzyzdrojach i organizatorem działającego tam uzdrowiska.     Wczorajsza wizyta Pana Fenikowskiego w kamieńskim ratuszu miała symboliczne znaczenie. Podarowany proporzec jest materialnym śladem łączności z chlubnymi tradycjami harcerskimi, które pokolenie naszego Darczyńcy zapoczątkowało w Kamieniu Pomorskim i które są obecnie kontynuowane przez Ich następców, młodych ludzi, którzy tworzą odradzające się kamieńskie harcerstwo.     Wizyta ta była też podziękowaniem dla członków Narodowego Frontu Młodzieży Polskiej, których Jerzy Fenikowski był reprezentantem. Członkowie tej organizacji, bohaterowie Ziemi Kamieńskiej mieli odwagę przeciwstawić się czarnej rzeczywistości stalinowskiej Polski.  To, że do wczorajszego spotkania doszło, już w wolnej Polsce, jest także zasługą Ich bohaterskiej działalności, którą przed ponad sześćdziesięcioma laty prowadzili w Kamieniu.     W tym miejscu chcielibyśmy serdecznie podziękować wszystkim osobom, które pomogły nam w nadaniu uroczystej oprawy wczorajszej wizycie zwłaszcza, za wielką pomoc i ogromne zaangażowanie, naszym zuchom i Druhnie Annie Wawrzyniak.  Szerzej o Narodowym Froncie Młodzieży Polskiej piszemy na stronie internetowej MHZK pod adresem: www.mhzk.eu/index.php?view=art_m&aid=1449 Na fotografii: Druh Jerzy Fenikowski z proporcem i z kamieńskimi zuchami, fot. Małgorzata Michalak.

Autor:

www.mhzk.eu | Wszelkie prawa zastrzeżone | Made by IQ Vertical | 2009