Niedawno Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej wzbogaciło się o kolejne cenne materiały podarowane przez historyka-regionalistę, pedagoga i społecznego opiekuna zabytków Pana Henryka Masłowskiego, Przewodniczącego Rady Miejskiej w Kamieniu Pomorskim oraz Towarzystwa Miłośników Ziemi Kamieńskiej.
Przekazane materiały dotyczą w większości okresu II wojny światowej, ale są wśród nich i wcześniejsze – jak dwa wydrukowane uniwersały, złożone z czterech kart, wydane przez szlachtę wielkopolską w 1769 r. (stanowiące najpewniej fragment pochodzący z późniejszego, osobnego woluminu). Na uwagę zasługuje także świadectwo szkolne ucznia mieszanej, pięcioklasowej szkoły ludowej w, jakże bliskich naszemu miastu, Brzozdowcach z 18.07.1916 r. oraz dowód osobisty wystawiony w Radomiu dziesięć lat później.
Jak już wspomniano podarowane archiwalia pochodzą najczęściej z lat 1939-1945. W zbiorach MZHK znalazł się m.in. „Ausweis” będący dokumentem tożsamości związanym z miejscem zatrudnienia robotnika przymusowego. Do „Ausweis´u” dołączona jest naszywka „P” - znak rozpoznawczy Polaków. Z 1942 r. pochodzi „Arbeitskarte”- dokument potwierdzający zatrudnienie robotnika, pełniący zarazem funkcje paszportu i dowodu osobistego, ważny dla określonego miejsca pracy. O dwa lata późniejsze jest zaświadczenie o aryjskim pochodzeniu wystawione w 1944 r.
Interesujący materiał stanowi korespondencja z obozów jenieckich, tzw. poczta jeniecka „Kriegsgefangenpost” z kartami pocztowymi i charakterystycznym, składanym, liniowanym drukiem listowym, z kredowanego papieru stanowiącego zabezpieczenie przed atramentem sympatycznym. Treść takiego skróconego listu musiała się zmieścić w 7 lub 25 linijkach. Zbiory Muzeum wzbogaciły trzy, z czterech odcinków karty korespondencyjnej wysłanej z obozu jenieckiego przez Leona Grzywaczewskiego, po wojnie pracownika Urzędu Pełnomocnika Rządu na Obwód Kamień i Starostwa Powiatowego Kamieńskiego, pioniera polskiej administracji na Ziemi Kamieńskiej.
Wśród podarowanych materiałów znalazła się również dokumentacja, wydawana przez powojenne władze alianckie na terenie Niemiec, w postaci dwóch „Legitymacji b. jeńca wojennego” z 1945 r. będących typowym dokumentem wystawianym byłym więźniom stalagów, umieszczanym w specjalnych obozach wojskowych.
Największa część z wojennych dokumentów związana jest z nieżyjącymi już mieszkańcami Kamienia, pionierami naszego miasta, Państwem Marią i Bartłomiejem Bobońskimi. Składa się na nie korespondencja wysłana do obozu internowanych w Rumunii, a później stalagu, w których znajdował się podczas wojny Boboński. Jej nadawcami były jego żona Maria i matka. W materiałach tych znajduje się także sześć fotografii (odbitek pozytywowych) prezentujących obóz w Frőndenbergu, w którym osadzono Bobońskiego, trzy fotografie rodzinne sprzed wojny, jego legitymacje - słuchacza Instytutu Wyższej Kultury Religijnej z 1938 r. oraz, późniejsza o rok, członka Katolickiego Stowarzyszenia Mężów, jak również cegiełki na Ligę Ochrony Powietrznej i Przeciwgazowej. Dokumentem dotyczącym bezpośrednio Kamienia jest legitymacja członkowska B. Bobońskiego, w miejscowym oddziale Polskiego Związku Zachodniego, wydana w 1946 r.
W tym miejscu warto przypomnieć, że w zbiorach MHZK znajduje się legitymacja nr 1 pierwszego kamieńskiego członka tego Związku, pioniera Ziemi Kamieńskiej i członka założyciela spółdzielni „Odra”, prezesa Komitetu Odbudowy Katedry (powołanego w 1945 r.) Karola Schmidta, podarowana w tym roku naszemu Muzeum przez Państwa Magdalenę i Adama Forellów.
Fot.
Uniwersał wydany w 1769 r.