Muzeum w Kamieniu Pomorskim

Edycja: Dar Szkoły Podstawowej nr 2 dla MHZK

Zdjęcie:
Tytuł:

Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej wzbogaciło się ostatnio o kolejne eksponaty dotyczące powojennych dziejów naszego miasta. Tym razem Pani Elżbieta Słowik, Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 2 im. Leonida Teligi w Kamieniu Pomorskim, przekazała MHZK dawny sztandar szkoły z czasów gdy jej patronem był gen. Karol Świerczewski oraz marmurową tablicę upamiętniającą nadanie imienia.     Świerczewski stał się patronem kamieńskiej "Dwójki" 9 maja 1970 r.  Głównym punktem obchodów Dnia Zwycięstwa w tym roku, które nie miały już tak hucznego przebiegu jak w 1969 r. gdy dokonano otwarcia Cmentarza Wojennego i oddania do użytku odbudowanego ratusza, było nadanie imienia największej szkole podstawowej w mieście. Kamieński program Dnia Zwycięstwa w 1970 r., jak donosił „Głos Szczeciński” wówczas organ Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Szczecinie, obfitował w wiele wydarzeń. „Wielką manifestację pokojową” w Kamieniu, jak określił obchody partyjny dziennik, rozpoczął apel poległych na Cmentarzu Wojennym, skąd zebrani przeszli pod budynek szkoły przy ul. Marii Konopnickiej 19. Tu głos zabrał rzeczywisty gospodarz powiatu, I sekretarz Komitetu Powiatowego PZPR, Włodzimierz Pychtin, który przedstawił patrona i, jak donosił „Głos” „przypomniał, że imię jego zobowiązuje uczniów do większego wysiłku, dobrej nauki”. Uczniom wręczono sztandar ufundowany przez społeczeństwo Ziemi Kamieńskiej, a odsłonięcia okolicznościowej tablicy dokonał kombatant Paweł Pugacz, uczestnik walk w Hiszpanii, który po wojnie osiadł na Ziemi Kamieńskiej.     Na marmurowej tablicy znalazł się napis: „W 25 rocznicę zwycięstwa nad faszyzmem Szkole Podstawowej nr 2 w Kamieniu Pomorskim nadano imię Generała „Waltera” Karola Świerczewskiego 9 maj 1970”. Na drzewcu sztandaru znalazły się zaś gwoździe przybite przez przedstawicieli kuratorium, terenowych władz partyjnych i państwowych, kamieńskich zakładów pracy, nauczycieli. Do dziś zachowało się  tych gwoździ 88.     Wybór Świerczewskiego na patrona SP 2 nie był przypadkowy. Należał  on bowiem obok Janka Krasickiego, Hanki Sawickiej, Mariana Buczka, Pawła Findera czy Marcelego Nowotki do panteonu komunistycznych „świeckich świętych” będąc ikoną propagandy minionego ustroju. Jego zafałszowany i stworzony na potrzeby machiny propagandowej  życiorys  znany był  z filmu „Żołnierz zwycięstwa” Wandy Jakubowskiej czy z książeczki Janiny Broniewskiej „Żołnierz, który się  kulom się nie kłaniał”, znajdującej się do początku lat 80. XX w. w kanonie obowiązkowych lektur szkolnych.       Życiorys Generała Waltera został odkłamany po 1989 r. Ten żołnierz Armii Czerwonej walczył przeciwko Polsce w wojnie 1920 r. Realizował sowieckie wytyczne dowodząc międzynarodową dywizją podczas wojny domowej w Hiszpanii. W 1943 r. został zastępcą dowódcy Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR, a później dowódcą 2 Armii Wojska Polskiego. Kierując podległymi sobie oddziałami i nadużywając alkoholu wykazywał się widoczną niekompetencją w dowodzeniu przyczyniając się do klęski swych sił. Dobitnym symbolem tej niekompetencji stała się bitwa pod Budziszynem w kwietniu 1945 r. Po wojnie był wiceministrem obrony narodowej. Był współodpowiedzialny za represje podjęte wówczas wobec żołnierzy Armii Krajowej. Zginął 28 marca 1947 r. pod Baligrodem w Bieszczadach od, jak donosiła prasa,  „skrytobójczych kul ukraińskich faszystów z UPA”. Jego śmierć stała się pretekstem do przeprowadzenia wysiedlenia Ukraińców w ramach tzw. akcji Wisła.     Po śmierci stał się bohaterem Polski Ludowej. Był patronem wielu szkół, zakładów i ulic. W dwudziestą rocznicę śmierci znalazł się na monecie dziesięciozłotowej, zaś w  1975 na banknocie o nominale 50 zł.      W Kamieniu jego imię, najprawdopodobniej w pierwszą rocznicę śmierci, nadano prowadzącej do Szczecina ul. Goliszewskiej. Patronował też "Dwójce" oraz pracowniczym ogródkom działkowym znajdującym się za cmentarzem, o które powiększona została w ostatnich latach kamieńska nekropolia.     26 listopada 1990 r. jednomyślną decyzją Rady Pedagogicznej Świerczewski przestał być patronem Szkoły Podstawowej nr 2. Odsłonięta 9 maja 1970 r. tablica została zdjęta, a sztandar znajdujący się w gablocie w holu budynku przy ul. Konopnickiej obrócony na drugą stronę. Po latach w 2008 r., już w nowym gmachu przy ul. Wolińskiej 9, tablica i sztandar były prezentowane na okolicznościowej wystawie z okazji 50-lecia szkoły. Na fotografii: Pani Dyrektor Elżbieta Słowik i Pan Henryk Masłowski, były nauczyciel SP 2 z dawnym sztandarem szkoły.

Autor:

www.mhzk.eu | Wszelkie prawa zastrzeżone | Made by IQ Vertical | 2009