- Odwiedzin:
- Online:
Pod koniec lipca br. Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej odwiedził
zaprzyjaźniony z naszą instytucją pan Artur Leśniak z Rewala,
przekazując nam niezwykły zabytek. Mianowicie była to niewielka
figurka, wykonana z brązu, na pierwszy „rzut oka” niepozorna, jednak po
szczegółowych badaniach okazała się prawdziwą sensacją. Wydawało nam
się, że ten tajemniczy przedmiot nie zostanie zidentyfikowany, jednak
dzięki zaprzyjaźnionym z naszym muzeum archeologom ze Stargardu, udało
się go rozpoznać i następnie przeprowadzić jego rekonstrukcję, którą
wykonał znany kamieńskiego rzeźbiarza – pan Stanisława Motyka. Okazało się, że jest to górny fragment świecznika, który można wydatować na XIV – XV wiek. Zabytek jest niedużych rozmiarów, dokładnie 41mm x 41 mm. Pan Artur natrafił na niego przypadkowo, na polu tuż przy drodze prowadzącej do Trzebiatowa. Świecznik reprezentuje bardzo popularny typ świeczników antropomorficznych, które pojawiły się w XIII wieku w Nadrenii (zachodnia część Niemiec). Przedstawiały one błaznów, dworzan, rycerzy w różnych pozach trzymających jeden lub dwa kieliszki na świece. Bardzo szybko zyskały one dużą popularność i można było je oglądać w najbardziej zamożnych domach europejskich aż do XVII wieku. Fragment świecznika pozyskanego przez MHZK został zrekonstruowany, dzięki podobnym zabytkom odkrytym na terenie Niemiec i Szwecji. Prawdopodobnie kamieński „okaz” opierał się na podstawie wspartej na trzech nogach. W rozpostartych ramionach - które zachowały się częściowo - na ich zakończeniu znajdowały się kielichy w których osadzone były pierwotnie świece. Wysokość świecznika mogła wynosić od 17 do 25 cm. Identyczny zabytek znajduje się obecnie w muzeum Norrköping - tzw. Tåby statuetka - wykonana została z brązu. Jest lepiej zachowana – oprócz głowy, ma również tors i nogi. Figurka znaleziona został na polu w drugiej połowie XIX wieku, niedaleko kościoła w Tåby - miejscowość w Szwecji, położonej około 15 kilometrów na północny – wschód od Sztokholmu. Obiekt ten został opublikowany przez Arthur'a Norden'a w Fornvännen w 1924 roku, w którym to artykule zasugerował datę powstania tego świecznika na 1400 rok. Dzięki niej mogliśmy przeprowadzić rekonstrukcję naszego zabytku. Podobne świeczniki, jednak o bardziej rozbudowanej ornamentyce można spotkać w europejskich muzeach, m.in. ze zbiorów Muzeum w Schwerinie, kolekcji Germanisches Nationalmuseum w Norymberdze, czy z Kunstgewerbemuseum w Koloni.. Zabytek z naszego muzeum mógł być wykonany przez ludwisarzy (odlewników dzwonów i grapenów) w warsztacie odlewniczym w północnych Niemczech, być może w Lubece. . Niestety na obecnym etapie badań nie znamy podobnego zabytku ze zbiorów polskich muzeów, być może zalegają one w magazynach, czekając na ponowne odkrycie i oczywiście ich opublikowanie. W imieniu Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej, chciałbym bardzo podziękować panu Arturowi Leśniakowi za przekazanie tego cennego zabytku do naszej instytucji. Fragment świecznika w najbliższym czasie zostanie wyeksponowany w kapitularzu kamieńskiej katedry, wraz z równie cennym XIV - wiecznym grapenem (metalowym kociołkiem wspartym na trzech nóżkach). Zapraszamy do naszego muzeum, w którym zgromadzono już liczne, niezwykle zbiory, świadczące o bogatej historii tych ziem. Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej czynne jest od poniedziałku do soboty, w godzinach od 10.00 do 17.00. |
