- Odwiedzin:
- Online:
11 października 1745 roku dziekan kapituły katedralnej Ewald Jürgen Georg von Kleist (1700-1747) dokonał odkrycia, które zrewolucjonizowało badania nad elektrycznością. Mianowicie skonstruować prosty kondensator elektryczny, zwany na świecie nie słusznie pod nazwą „Butelka Lejdejska”. Było to naczynie ze szkła wypełnione wodą lub spirytusem- zatkanym korkiem, który przebity był na wylot miedzianym drutem. Butelkę można było naładować elektrycznie stykając pręt z naładowanym ciałem. Poprzez drut i wodę prąd dostawał się do środka naczynia i ładował dodatnio lub ujemnie jego wewnętrzne ścianki. Pojemność elektryczną można było znacznie zwiększyć, pokrywając szkło od zewnątrz i wewnątrz folią przewodzącą prąd. Kleist wykonał przynajmniej 9 udanych eksperymentów.Na doświadczeniach von Kleista opierał się jeden z ojców założycieli Stanów Zjednoczonych Benjamin Franklin (1709-1790), wykonując w latach 1747 – 1753 własne eksperymenty, m.in z latawcem i „Butelką Kleista” - za pomocą tych urządzeń gromadził energie elektryczną sprowadzaną z piorunów. Swoje eksperymenty opisał w książce „Experiments and Observations on Electricity". Obecna w MHZK wystawa prezentuje m.in. zabytki odkryte na terenie kurii dziekana (dworku Kleista) podczas badań archeologicznych prowadzonych w 2011 roku. Również fotografię zaginionej w 2008 roku oryginalnej „Butelki Kleista”, ilustrację kondensatora z książki pt. „Bilder aus der Deutschen Vergangenheit. IV Band. Aus dem Jahrhundert grossen Krieges 1600 – 1700”. Na wystawie są również portrety XVIII - wiecznych naukowców, którzy pracowali nad elektrycznością, wśród nich Abbe Nollet'a (1700 – 1770), który wykonał w 1746 roku udanego doświadczenie z „Butelką Kleista”, opierając się jednak na doświadczeniach Pieter'a van Musschenbroek'a z Lejdy, który 2 miesiące po von Kleiście dokonał udanej próby z kondensatorem elektrycznym, stąd powszechnie występująca nazwa kondensatora - „Butelka Lejdejska”. Na przyszły rok planowana jest wystawa poświęcona badaniom tego znakomitego naukowca pt. „Elektryczność i pioruny. Kamieńskie doświadczenia Ewalda von Kleista i amerykański eksperymenty Benjamina Franklina w latach 1745-1752”. Zapraszamy serdecznie do obejrzenia nowej wystawy, od poniedziałku do soboty, w godzinach od 10.00 do 17.00.
|
