26 czerwca 2009
W dniu dzisiejszym Rada Miejska podjęła historyczną dla miasta uchwałę powołując samorządową instytucję kultury pn. MUZEUM HISTORII ZIEMI KAMIEŃSKIEJ.
UZASADNIENIE
DO UCHWAŁY RADY MIASTA KAMIENIA POMORSKIEGO W SPRAWIE
UTWORZENIA MUZEUM HISTORII ZIEMI KAMIEŃSKIEJ
Kamień Pomorski jest jednym z najstarszych ośrodków miejskich na Pomorzu Zachodnim. Przez wiele stuleci odgrywał znacząca rolę na obszarze Księstwa Pomorskiego będąc jednym z ważniejszych centrów religijnych, społecznych i kulturowych, promieniujących na całe państwo i daleko poza jego granicami. Kamień był jedną z pierwszych stolic Księstwa Pomorskiego – to w Kamieniu biskup Otton z Bambergu w czerwcu 1124 roku przeprowadził misję chrystianizacją Pomorza i ochrzcił samego księcia Warcisława I wraz z jego dostojnikami.
Ważną datą dla miasta był rok 1177 rok, wtedy to do Kamienia przeniesiono biskupstwo z nieodległego Wolina. Wydarzenie to zostało potwierdzone bullą papieża Klemensa III w 1188 r.
W tym okresie na wschód od grodu książęcego założono osiedle katedralne okolone potężnymi murami. W centrum miasta biskupiego wybudowano jedną z najstarszych świątyń ceglanych w Europie Środkowej - wokół której wyrosły domy dla kanoników kapituły kamieńskiej. W 1228 roku do Kamienia przybyli zakonnicy z Krakowa zakładając pierwszy na południowym wybrzeżu Bałtyku klasztor dominikański. 5 stycznia 1274 roku Kamień uzyskał prawa lokacyjne. W wieku XIV i XV był pośrednim członkiem miast Hanzeatyckich. Wreszcie w Kamieniu Pomorskim dziekan kapituły Ewald Jürgen von Kleist 11 października 1745 roku dokonał pierwszej na świecie próby z kondensatorem elektrycznym- tzw. butelką Kleista. Wydarzeń związanych z miastem było bardzo dużo i nie sposób je wszystkie opisać- te wyżej wymienione mówią nam jednak dużo o wielkości miasta jak również ich obywateli.
Na terenie miasta dokonuje się obecnie wielu odkryć archeologicznych, potwierdzających znaczenie Kamienia. W 1975 roku niedaleko ratusza wydobyto z ziemi niespotykany na skalę europejską polichromowany talerz romański z wizerunkami gryfów- najstarszych na Pomorzu. W 1997 roku na Starym Mieście natrafiono na skarb srebrnych i złotych monet krzyżackich. W 2004 roku na terenie byłego klasztoru dominikanów- na tzw. wzgórzu Aschenberg archeolodzy natrafili na kamienne fundamenty zabudowań klasztornych. To tylko kilka z licznych odkryć dokonywanych na tym terenie.
Ważnym wydarzeniem dla miasta było uznanie w 2005 roku przez prezydenta Polski osiedla katedralnego za pomnik historii- jedynego na Pomorzu Zachodnim.
Miasto ma swoje tajemnice z przeszłości- do jednych z ważniejszych są losy zaginionego skarbca katedralnego,który zostało utracone pod koniec II wojny światowej. W kamieńskiej katedrze do niedawna znajdowały się bogate archiwa katedralne- stanowiące nieocenione źródło informacji na temat miasta, jak również całego Pomorza. Niestety wiele zabytków zaginęło w czasach powojennych, np. najstarszy na świecie kondensator elektryczny- tzw. butelka Kleista- zniknęła w do dzisiaj niewyjaśnionych okolicznościach w latach 80- tych XX wieku.
Kamień Pomorski jest miastem licznych zabytków, tj. baszta, mury obronne, ratusz miejski, katedra z jedynym w Polsce wirydarzem przykatedralnym, kościół św. Mikołaja, wreszcie jedne z najwspanialszych w Polsce organów fundacji Bogusława Ernesta de Croya.
Zabytki te mówią nam dużo o potędze miasta w minionych wiekach. To wszystko zobowiązuje nas do powołania Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej, które będzie strażnikiem bogatej historii miasta i regionu. Ma również zaszczepić w młodych ludziach poczucie tożsamość i więzi z regionem. My wszyscy jesteśmy jej częścią, dlatego też pamięć o historii Ziemi Kamieńskiej jest naszym obowiązkiem. Jesteśmy spadkobiercami tej ziemi- ważne jest, aby ocalić dziedzictwo kulturowe naszego regionu od zapomnienia.
Już teraz gromadzone są liczne zbiory związane z historią miasta i okolic. W kapitularzu kamieńskiej katedry z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Ziemi Kamieńskiej i Parafii Rzymsko-katolickiej 23 czerwca 2006 roku otwarto muzeum – w którym zgromadzono zabytki z różnych okresów dziejów naszego regionu.
Wśród zabytków znajdują się m.in. kamienne toporki neolityczne, urny popielnicowe, fragmenty łodzi z V wieku n.e., renesansowe kafle piecowe, zabytki z wykopalisk archeologicznych prowadzonych na terenie miasta, cenne barokowe ramy z portretów epitafijnych, barokowy anioł chrzcielny, balustrady z ław na których umieszczone są malowidła XVII - wieczne przedstawiające m.in. pastorów jarszewskiego kościoła, drewniane płyty grobowe, halabardy. Łącznie zinwentaryzowanych jest ponad 2000 zabytków.
W okresie letnim muzeum odwiedza tysiące ludzi. Prowadzone są lekcje muzealne, które spotykają się z wielkim zainteresowaniem uczniów kamieńskich szkół.
Muzeum docelowo mieścić się będzie w barokowym dworze dziekana- zwanym również dworkiem von Kleista- wynalazcy kondensatora elektrycznego. Budynek znajduje się w najbardziej atrakcyjnym turystycznie rejonie miasta- na terenie osiedla katedralnego.
Każdego roku nasze miasto odwiedza tysiące turystów i kuracjuszy, którzy chętnie zapoznają się z jego bogata historią. Kamień Pomorski jest nie dużym miasteczkiem, jednak o bardzo dużym potencjale turystycznym. Rzadko które miasto w Polsce ma tak liczne zabytki i tak dobre walory krajobrazowe. Musimy je wykorzystać w 100 %, a jednym z działań w tym celów podjętych będzie właśnie utworzenie Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej.
Dlatego też zasadne jest aby ta placówka powstał właśnie w naszym mieście.