Muzeum w Kamieniu Pomorskim

Edycja: Ppłk. Aleksander Kita (1912-1952)

Zdjęcie:
Tytuł:

28 lutego br. w Pałacu Belwederskim w Warszawie, z udziałem Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego, odbyła się uroczystość ogłoszenia nazwisk dwunastu kolejnych zidentyfikowanych ofiar terroru komunistycznego ekshumowanych z kwatery „Ł” Cmentarza Wojskowego na warszawskich Powązkach. Wśród zidentyfikowanych ofiar znalazł się również ppłk. Aleksander Adam Kita, który w latach 1945-1947 był mieszkańcem naszego miasta.     Aleksander Kita urodził się 12 grudnia 1912 r. w Annopolu, w powiecie Łuków, jako syn Andrzeja i Filipiny Kitów. Po ukończeniu szkoły powszechnej w Kocku kształcił się w Państwowym Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Łukowie, a od 1929 r. w Państwowym Gimnazjum im. Stanisława Staszica w Lublinie, gdzie trzy lata później otrzymał świadectwo dojrzałości. Po ukończeniu szkoły średniej planował studiować medycynę, ale na przeszkodzie w realizacji tego zamiaru stanęła sytuacja materialna. Ostatecznie rozpoczął naukę w Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej. 1 października 1935 r. otrzymał promocję na stopień podporucznika. Pierwszym przydziałem służbowym jaki otrzymał był 45 Pułk Piechoty Strzelców Kresowych, w którym objął stanowisko dowódcy plutonu strzeleckiego. W marcu 1939 r., będąc już porucznikiem, został dowódcą kampanii ckm w 1 batalionie tego pułku. 45 pp był częścią składową 13 Dywizji Piechoty. 31 sierpnia 1939 r. dywizja ta została przydzielona do Armii „Prusy”.     Por. Aleksander Kita był uczestnikiem w kampanii wrześniowej. Brał udział w walkach w rejonie Tomaszowa Mazowieckiego oraz w lasach spalskich. 10 września jego pułk zniszczył dwa czołgi niemieckie w rejonie przepraw na Wiśle pod Ryczywołem. 23 września, pod Wawrem, podczas wycofywania się do Warszawy dostał się do niewoli. Przebywał w obozach jenieckich Klein Dexen w Prusach Wschodnich  i Riesenburgu (w Prabutach) oraz w oflagu XVIII A w Lienz nad Drawą w Górnej Austrii. Od czerwca 1940 r. do 31 stycznia 1945 r. był jeńcem oflagu II C Woldenberg (w Dobiegniewie). W obozie ukończył naukę na Wydziale Oświatowo-Społecznym Wolnej Wszechnicy Polskiej w Woldenbergu. Po wyzwoleniu 31 stycznia 1945 r. udał się do Warszawy, a następnie do Serocka, w którym mieszkali jego rodzice. Niebawem założył rodzinę. 4 marca 1945 r. we wsi Wilczyska, w powiecie łukowskim, ożenił się z miejscową nauczycielką Jarosławą Heleną Saramagą. W kwietniu 1945 r. podjął pracę jako inspektor oświaty dorosłych w powiecie Szubin.       18 maja 1945 r. został powołany do służby czynnej przez Departament Personalny Ministerstwa Obrony Narodowej i skierowany na kurs szefów sztabów pułków do Rembertowa. Niebawem otrzymał przydział do 39 Pułku Piechoty stacjonującego w Kamieniu Pomorskim. W naszym mieście był początkowo pierwszym pomocnikiem szefa sztabu pułku, by 26 kwietnia 1946 r. zostać szefem sztabu kamieńskiej jednostki. Kamień na dwa lata stał się domem dla rodziny Kitów. Jarosława Kitowa zorganizowała w 1945 r. i do końca roku szkolnego 1946/1947 kierowała gimnazjum, które mieściło się w zabytkowym budynku przy dzisiejszej ulicy Ludwika Solskiego 9. W naszym mieście urodził się również pierwszy syn Państwa Kitów.      Kitowie opuścili Kamień Pomorski w 1947 r. 1 września Aleksander Kita objął stanowisko pomocnika szefa Wydziału Operacyjnego Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Trzy lata później awansował na stopień podpułkownika. W czerwcu 1951 r. został wyznaczony na przewodniczącego podkomisji ds. wytyczenia granicy polsko-radzieckiej. 28 grudnia 1951 r. został przeniesiony do Oficerskiej Szkoły Samochodowej w Pile, gdzie był wykładowcą, a później dyrektorem.     23 maja 1952 r. został aresztowany przez oficerów Zarządu Informacji pod fałszywym zarzutem udziału w tzw. spisku w wojsku i przewieziony do Warszawy. Postanowienie o aresztowaniu zostało podpisane dopiero dzień później przez naczelnego prokuratora wojskowego Stanisława Zarako-Zarakowskiego. Ppłk. Kita został poddany bestialskiemu śledztwu, ogromnej presji psychicznej i przymusowi fizycznemu. Po ponad trzech tygodniach zmuszono go do podpisania sugerowanego mu zeznania. Został oskarżony o „działania zmierzające do obalenia ustroju” Polski Ludowej poprzez przystąpienie do „dywersyjno-szpiegowskiej organizacji w ludowym Wojsku Polskim”.       Proces ppłk. Kity i innych oficerów posądzonych o udział w tzw. spisku w wojsku rozpoczął się 6 sierpnia 1952 r. Wycieńczony śledztwem A. Kita przyznał się do stawianych mu wyimaginowanych zarzutów. Sąd uznał go winnym zarzucanych mu czynów. 8 sierpnia 1952 r. na mocy wyroku Najwyższego Sądu Wojskowego został skazany na karę śmierci. Skarga rewizyjna  skierowana do Zgromadzenia Sędziów Najwyższego Sądu Wojskowego i prośba o ułaskawienie do prezydenta Bolesława Bieruta nie przyniosły rezultatu. Wyrok został wykonany 3 grudnia 1952 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Ppłk. Kitę pochowano w bezimiennej mogile w kwaterze „Ł” Cmentarza na Powązkach.     Decyzją z 6 kwietnia 1956 r. Naczelna Prokuratura Wojskowa uchyliła wyrok z 8 sierpnia 1952 r. uznając, że zeznania skazanych zostały wymuszone. Przez lata symboliczny grób ppłk. Kity znajdował się na powązkowskiej „Łączce”, na której wiosną 2013 r. podczas prowadzonych tam prac ekshumacyjnych odnaleziono jego szczątki. Na fotografii: Aleksander Kita przed II wojną światową (fot. IPN). Bibliografia: J. Poksiński, Victis honos. „Spisek w wojsku”, Warszawa 1994. Więcej informacji o zidentyfikowanych dwunastu ofiarach stalinowskiego terroru znajduje się na stronie internetowej  Instytutu Pamięci Narodowej: 
<a href="http://ipn.gov.pl/aktualnosci/2014/centrala/wyniki-identyfikacji">http://ipn.gov.pl/aktualnosci/2014/centrala/wyniki-identyfikacji</a>

Autor:

www.mhzk.eu | Wszelkie prawa zastrzeżone | Made by IQ Vertical | 2009