logo muzeum

Od 23 maja w Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej prezentowana jest wystawa “Miasto i jego mieszkańcy. Kamień Pomorski w latach 50. XX w.". Dzień otwarcia wystawy nie był przypadkowy. 23 maja br. minęła bowiem 73. rocznica przybycia do naszego miasta grupy operacyjnej organizującej polską administrację, którą kierował Władysław Jasiński (1904-1995) żołnierz Armii Krajowej, powstaniec warszawski i pierwszy polski starosta kamieński.
Dzień 23 maja był przez długie lata zapomniany, zwłaszcza w minionym systemie społeczno-politycznym kiedy uroczyście ochodzono jedynie, przypadające 5 marca, kolejne rocznice wkroczenia do miasta Armii Czerwonej i 1. Armii Wojska Polskiego. Jednak to 23 maja 1945 r., wraz z przybyciem polskiej administracji, rozpoczęła się współczesna polska historia Ziemi Kamieńskiej. Po raz pierwszy wydarzenia z 23 maja upamiętnione zostały, w należny im sposób, w 2015 r., w ich siedemdziesiątą rocznicę. Wówczas to na budynku dawnego Starostwa Powiatowego Kamieńskiego, w którym od 35. lat znajduje się Sanatorium Uzdrowiskowe "Chrobry", odsłonięta została tablica pamiątkowa przypominajca postać starosty Jasińskiego. W sali konferencyjnej ratusza odbyło się spotkanie z będącymi jeszcze wsród nas przedstawicielami pokolenia Pionierów Ziemi Kamieńskiej, którzy stali się patronami ronda u zbiegu ulic Jedności Narodowej, Dziwnowskiej, Bolesława Chrobrego i Adama Mickiewicza. W naszym Muzeum otwarto rówież wystawę "Miasto i jego mieszkańcy. Kamień Pomorski 1945-1950". Od 2016 r. 23 maja burmistrz Stanisław Kuryłło i przewodniczacy Rady Miejskiej Jacek Golusda składają kwiaty pod tablicą Władysława Jasińskiego na "Chrobrym" i na grobie pierwszego polskiego burmistrza Kamienia Pomorskiego Stanisława Kuczkowskiego (zmarłego 27 grudnia 1945 r.), a w MHZK odbywają się okolicznościowe spotkania poświęcone najnowszej historii naszego miasta.
W bieżącym roku, 23 maja, otworzyliśmy wystawę o Kamieniu Pomorskim w latach pięćdziesiątych będącą drugą częścią ekspozycji "Miasto i jego mieszkańcy", której pierwsza odsłona o okresie 1945-1950 pokazywana była w naszej placówce trzy late tamu, jeszcze w starej siedzibie w Pałacu Biskupim.
Środowe otwarcie wystawy zaszczyciły swoją obecnością władze miejskie i licznie zebrani byli i obecni mieszkańcy miasta, wśród których goścliśmy i takich, którzy specjalnie na ten dzień przybyli do Kamienia, jak Pani Krystyna Stanek-Konieczna, będąca przyjacielem i darczyńcą naszego Muzeum (zamieszkała w mieście, wraz z rodzicami, w 1946 r.) przyjechała do nas z Poznania, w którym od wielu lat mieszka. W sposób szczególni witani byli Pionierzy Kamienia Pomorskiego - Pani Julia Partyka, która osiedliła się w mieście w październiku 1945 r. oraz Państwo Helena i Bolesław Cieślikowie oraz Jadwiga Kuczkowska mieszkający w Kamieniu od 1946 r.
Wystawa "Miasto i jego mieszkańcy. Kamień Pomorski w latach 50. XX w." próbuje ukazać życie w mieście w tej trudnej dekadzie w historii naszego kraju. Znalazły się na niej reprodukcje fotografii ukazujących zabudowę miasta, w tym odgruzowaną dzielnicę staromiejską z ratuszem na czele, zdjęcia z uroczystości kościelnych, ślubów, zabaw w sali mleczarni czy dancingów w "Polonii" najbardziej znanym wtedy kamieńskim lokalu, fotografie dzieci - najmłodszych wtedy mieszkańców i te ukazujące codzienność Kamienian w domu i w pracy pochodzące z archiwów rodzinnych mieszkańców. Na wystawie, oprócz zdjęć, znalazły się również przedmioty życia codziennego – wózek dziecięcy wypożyczony z Muzeum Pałacowego w Trzebiatowie, motocykl SHL M04 z 1951 r. z Muzeum Wojskowości i Motoryzacji w Tanowie, radioodbiorniki "Pionier", "Stolica" i "Szarotka" od Panów – Jacka Golusdy, Piotra Lubarskiego i Tomasza Malacha, kredens gabinetowy i szafa ubraniowa od Pani Julii Partyki czy poniemiecki rower "Mifa" którym Pani Teresa Wereszczyńska dojeżdżała do pracy w latach 50. z Trzebieszewa do Kamienia.
Pierwsza połowa lat pięćdziesiątych przypada na okres stalinizmu, który czarnymi zgłoskami zapisał się w historii Polski. Życie polityczne całkowicie podporządkowane narzuconym rządom Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, szukanie tzw. wrogów ludu, zwalczanie i inwigilacja Kościoła i ludzi o poglądach innych niż te uważane przez partię za jedynie słuszne, kolektywizacja wsi symbolizowana przez spółdzielnie produkcyjne, wszechogarniająca propaganda i strach przed wszechwładnym Urzędem Bezpieczeństwa to tylko część z ciemniejszych aspektów codzienności tamtych czasów. Wymowna jest tu prezentowana na naszej wystawie fotografia z początku lat 50. ukazująca pochód pierwszomajowy idący przed budynkiem Sądu Rejonowego, który w latach 1945-1956 był siedzibą Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, miejscem którego mieszkańcy się bali. Symbolem rządów bezprawia stalinowskiej Polski było w Kamieniu Pomorskim w latach 50. rozbicie Związku Rewolucyjnej Młodzieży Polskiej tajnej organizacji, założonej przez mieszkańca naszego miasta Pana Bogumiła Chojeckiego, działającej od września 1949 roku do sierpnia 1952 roku, której członków oskarżono o "usiłowanie obalenia przemocą ustroju ludowo – demokratycznego Państwa Polskiego". Kamieńscy bohaterowie, członkowie ZRMP - Bogumił Chojecki, Edward Rudnicki, Bogdan Mazurek, Maria Chojecka, Marian Jagiełło, Elżbieta Wojna, Teresa Gładkowska, Ryszard Skibiński i Jerzy Saczkow - za swój sprzeciw wobec komunistycznej władzy zapłacili wyrokami więzienia od 15 lat (jak w przypadku Pana Chojeckiego) po półtora roku, które zapadły przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Szczecinie 22 stycznia i 16 lutego 1953 r.
Poza Kamieniem Pomorskim, ale na terenie naszego powiatu (w gminie Świerzno i Golczewo) działał żołnierz niezłomny Józef Boś (Franciszek Wilczak), ps. "Lot", "Franek", który za swą działalność wymierzoną w spółdzielczość produkcyjną został zastrzelony podczas obławy funkcjonariuszy UB i MO na jego kryjówkę w 1952 r.
Nową wystawę w MHZK zamyka rok 1959 kiedy otwarto Przedsiębiosrtwo Państwowe “Uzdrowisko Kamień Pomorski". Jest to bodaj najważniejsze wydarzenie w powjennych dziejach miasta rzutujące na jego przyszłość do dziś.
Wystawa "Miasto i jego mieszkańcy. Kamień Pomorski w latach 50. XX w." nie powstałaby gdyby nie ogromna życzliwość wielu osób. W tym miejscu serdecznie dziękujemy Państwu (w kolejności alfabetycznej): Jadwidze i Dariuszowi Abramowiczom, Danucie Banuch, Stanisławie Bielawskiej, Marii Bierwiaczonek, Jerzemu Bogdanowiczowi, Katarzynie Budrewicz, Bolesławowi Cieślikowi, Irenie Fladzińskiej, Magdalenie Forell, Danucie Gmińskiej, Jackowi Golusdzie, Ewie Jakubiec, Ewie Kędzierskiej, Krzysztofowi Kłosowskiemu, Joannie Kołcz, Romanie i Bogusławowi Kołodziejczykom, Krystynie Koniecznej, Piotrowi Lubarskiemu, Barbarze Majcher, Tomaszowi Malachowi, Jerzemu Mańczakowi, Barbarze Mańkowskiej, Zofii, Justynie i Henrykowi Masłowskim, Julii Partyce, Witoldowi Pańczakowi, rodzinie Polakowskich, Lucynie Pycce, Katarzynie Sowie, Henryce Ślązak, Teresie Wereszczyńskiej i Wioletcie Zawakiewicz oraz Wojewódzkiemu Urzędowi Ochrony Zabytków w Szczecinie, Muzeum Wojskowości i Motoryzacji w Tanowie oraz Muzeum Pałacowemu w Trzebiatowie. W pamięci mamy również życzliwość osób, które podarowały lub udostępniły naszemu Muzeum posiadane przez siebie materiały, a których nie ma już wśród nas – śp. Marka Grzywaczewskiego, Zenona Matoszkę i Olgę Lefik. Podziękowania za pomoc techniczną okazaną w trakcie przygotowania wystawy kierujemy pod adresem – Panów: Tomasza Gradowskiego, Daniela Michalaka i Stanisława Motyki.
Otwartą 23 maja ekspozycję będzie można zobaczyć do końca września br. Serdecznie zapraszamy!