Któż z nieco starszych Czytelników nie pamięta kultowego magnetofonu szpulowego ZK 120 T czy stanowiącej obiekt pożądania "Arii". Te i inne urządzenia grające, wyprodukowane od lat sześćdziesiątych do dziewięćdziesiątych XX w., pod legendarną polską marką "Unitra" od 10 września można oglądać na wystawie zatytułowanej od "Magnetofonu szpulowego do odtwarzacza CD" prezentowanej w naszym Muzeum.
Słynne Zjednoczenie Przemysłu Elektronicznego i Teletechnicznego Unitra powstało w 1961 r. Dziesięć lat później zmieniono jego nazwę na Zjednoczenie Przemysłu Elektronicznego "Unitra", a wszystkie przedsiębiorstwa otrzymały nazwę dwuczłonową, z przedrostkiem Unitra- (na przykład "Unitra-Diora"). W 1978 nastąpił podział "Unitry" na dwie części: Zjednoczenie Przemysłu Podzespołów i Materiałów Elektronicznych "Unitra-Elektron" i Zjednoczenie Przemysłu Elektronicznego "Unitra-Dom". W skład "Unitry-Elektron" weszły zakłady produkujące elementy elektroniczne i sprzęt profesjonalny, a "Unitry-Dom" – zakłady produkujące sprzęt elektroniczny powszechnego użytku.
"Unitra" nie przetrwała przekształceń ustrojowych z 1989 r. Poszczególne przedsiębiorstwa uzyskały samodzielność i z różnym stopniem powodzenia kontynuowały działalność. Wiele jednak upadło. W skład zjednoczenia wchodziły m.in.: Zakłady Radiowe Unitra-Diora w Dzierżonowie
(pierwsza polska fabryka produkująca odbiorniki radiowe po II wojnie światowej istniejąca do 2006 r.), Zakłady Radiowe Unitra-Eltra w Bydgoszczy (jedna z najstarszych istniejących fabryk branży elektrotechnicznej w Polsce założona w 1923 r., w 1959 wyprodukowała pierwszy polski radioodbiornik tranzystorowy, od 2003 r. działa jako spółka akcyjna), Zakłady Radiowe Unitra-Fonica w Łodzi (działające w latach 1945-2002 przedsiębiorstwo zajmowało się produkcją urządzeń i podzespołów telekomunikacyjnych i elektronicznych, słynęło z produkcji gramofonów, w tym kultowego adapteru "Bambino"), Zakłady Mechaniki Precyzyjnej "Unitra-Magmor" (przedsiębiorstwo zajmujące się produkcją sprzętu audio powstało w 1980 r., produkowało głównie magnetofony – począwszy od szpulowych, na licencji niemieckiego Grundiga, zlikwidowane w 1991 r.) czy Unitra-ZRK – Zakłady Radiowe im. Marcina Kasprzaka w Warszawie (powstały w 1949 r., produkowały m.in. słynne odbiorniki radiowe "Syrena", "Stolica" czy "Szarotka". W końcu lat 60. XX wieku cała produkcja odbiorników radiowych została przekazana do dzierżoniowskiej "Diory", a ZRK specjalizowały się odtąd w produkcji magnetofonów szpulowych i kasetowych oraz radiomagnetofonów przenośnych, od lat 70. magnetowidów, a od następnej dekady zestawów muzycznych typu "wieża". Pod koniec lat 80. rozpoczęły produkcję pierwszego polskiego walkmana PS 101 Kajtek. ZRK zlikwidowano w 1994 r.).
Sprzęt, pokazywany na wystawie pochodzi głównie ze zbiorów Erwina Zajnera, mieszkańca Kamienia Pomorskiego należącego do Towarzystwa Miłośników Ziemi Kamieńskiej. Swoją przygodę ze starymi urządzeniami elektronicznymi rozpoczął przed blisko dwoma laty za sprawą swego ojca. Jego kolekcję zapoczątkował radioodbiornik "Sobótka" z lat osiemdziesiątych XX w., który był pierwszym w liczącym dziś blisko tysiąc obiektów zbiorze. Znajdujące się w nim urządzenia są w miarę możliwości konserwowane i naprawiane przez właściciela. Erwin Zajner, opowiadając o swej pasji podczas otwarcia wystawy, podkreślił, iż starych polskich urządzeń elektronicznych jest już coraz mniej. Zepsute czy zastępowane przez nowe często są wyrzucane, a ta "unitrowska" elektronika – jak mówił - dorównuje obecnej, nierzadko ją przewyższając. Ma przede wszystkim "duszę" i sentyment milionów użytkowników.
W tym miejscu pragniemy podziękować Zespołowi Szkół Ponadgimnazjalnych im. Stanisława Staszica oraz Powiatowej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Kamieniu Pomorskim i Pani Izabeli Skrzypczak za pomoc w przygotowaniu wystawy oraz Panu Erwinowi Zajnerowi, jej pomysłodawcy i kuratorowi.
Ekspozycja "Od magnetofonu szpulowego do odtwarzacza CD" będzie prezentowana w naszym Muzeum do końca listopada br.
Serdecznie zapraszamy!
